A Conferencia Episcopal Española presenta a Memoria Anual de Actividades da Igrexa católica en España 2019. A Oficina de Transparencia da CEE, que dirixe Ester Martín, é a encargada de elaborar este documento no que, por unha banda, réndense contas sobre a actividade económica da Igrexa; á vez que se presenta o seu labor nos diversos ámbitos.
A Memoria de actividades contou como noutras ocasións co informe de aseguramento razoable da prestixiosa auditora PWC. Para a elaboración da Memoria, realizáronse tamén auditorías en diversas dioceses españolas e nalgunhas parroquias. En total, xa o 75% das dioceses españolas e máis de 240 parroquias realizaron esa auditoría. É unha das actividades propostas no Plan de Transparencia implantado en 2014.
A memoria de 2019 recolle na actualidade máis de 100.000 datos. Por outra banda, mentres que na primeira Memoria que se realizou en 2007 recolléronse os datos de 78 indicadores, na que se presenta este ano recóllense máis de 400 indicadores en relación á economía e á actividade da Igrexa, expresión do esforzo por recoller mellor e dar a coñecer a vida da Igrexa.
A parte económica desta Memoria está vinculada á actividade económica de 2019 e recolle os datos da asignación tributaria rexistrados a favor da Igrexa na Declaración da Renda de 2020. Nesta parte económica detállase, ademais, o destino deste diñeiro recollido, que se emprega en soster os fins propios da Igrexa católica. Estes datos fixéronse públicos o pasado mes de marzo e agora danse as cifras definitivas: os contribuíntes asignaron á Igrexa 301.208.649€ o que supón un incremento de 16.092.852€ en relación a 2018.
Hoxe preséntase a actividade da Igrexa en España durante ese exercicio. Nesta parte da Memoria amplíase o foco a toda a actividade da Igrexa, para coñecer como o traballo conxunto de diocese, institucións de vida consagrada e demais entidades relixiosas fan posible que o labor da Igrexa sexa unha realidade en todos os ámbitos e recunchos da nosa xeografía.
1. Quen integra a Igrexa católica en España?
Así se estrutura a Igrexa católica en España:
- 70 dioceses con 22.993 parroquias, máis de 11.000 rurais. Atenden as parroquias 16.960 sacerdotes e 465 diáconos permanentes.
- 411 institutos relixiosos aos que pertencen 37.286 relixiosos que se reparten en 4.641 comunidades.
- 739 monxes e monxas de clausura viven nos 751 mosteiros que hai en España.
- 443 entidades relixiosas e asociacións de fieis promoven múltiples iniciativas.
- 86 asociacións e movementos de laicos de ámbito nacional reúnen a 413.325 membros.
Como sinala o papa Francisco, “Vós sodes os custodios do servizo na Igrexa: o servizo da Palabra, o servizo do altar, o servizo aos pobres”.
2. Unha Igrexa que anuncia
O anuncio do Evanxeo realízano os sacerdotes, relixiosos e laicos a través de innumerables iniciativas. Só na catequese da Igrexa colaboran 96.470 catequistas. Por outra banda, a Igrexa desenvolve desde hai séculos unha actividade moi relevante no ámbito da educación. Os centros que promoven ordes e congregacións relixiosas, dioceses e outras institucións eclesiais propoñen un conxunto de valores que implican unha formación integral da persoa.
- 2.564 centros católicos dan clase a máis de 1,52 millóns de alumnos.
- Nestes centros traballan 130.925 persoas, das que 106.275 son docentes.
- Os 2.433 centros católicos que están concertados aforran ao estado 3.722 millóns de euros.
- Hai 435 centros de educación especial con 11.450 alumnos.
A materia de Relixión no sistema educativo español é unha disciplina de oferta obrigatoria nos centros educativos, pero de libre elección para os alumnos. En 2019, 3.337.917 estudantes elixiron a materia de Relixión, impartida por 35.294 profesores.
Doutra banda, 118.596 alumnos cursaron estudos nalgunha das 15 universidades da Igrexa.
Un papel fundamental no anuncio do Evanxeo téñeno os misioneiros, presentes nos cinco continentes:
- 893 misioneiros españois están presentes en 135 países.
- 532 familias en misión.
- 115 territorios de Misión, 179 deles novos.
- Máis de 2 millóns de euros entregados para proxectos do Fondo “Nova Evanxelización”.
3. Unha Igrexa que celebra
Unha das actividades da Igrexa é a celebración dos sacramentos. O anuncio do Evanxeo implica coidar e acompañar á comunidade cristiá, especialmente nos acontecementos máis importantes da súa vida, a través dos sacramentos. E é que a fe que foi anunciada é tamén celebrada pola comunidade cristiá.
Celebracións dos sacramentos:
- 844 bautizos.
- 618 primeiras comuñóns.
- 258 confirmacións.
- 650 matrimonios.
- 122 uncións de enfermos.
- 130 ordenacións sacerdotais.
Ademais:
- Máis de 9,3 millóns de persoas asisten a misa regularmente.
- Nun ano celébranse máis de 9,56 millóns de Eucaristías.
- Os sacerdotes dedican 30 millóns de horas ao ano no seu labor nas parroquias: administración dos sacramentos, a pastoral, visitas aos enfermos e despacho parroquial.
- Máis de 44 millóns de horas dedican sacerdotes, voluntarios e segrares á actividade Pastoral da Igrexa.
4. Unha Igrexa que vive a fe
O anuncio e a celebración da fe levan a unha vivencia comprometida cos máis débiles e os desfavorecidos. Dous ámbitos de proximidade cos que sofren represéntanos a pastoral da saúde e a pastoral penal, que fan presente especialmente este labor da Igrexa.
Pastoral da saúde:
- 707 voluntarios e axentes de Pastoral, 19.254 deles en parroquias.
- Uns 1.200 capeláns hospitalarios.
- 863 parroquias con grupos de atención.
- 341 persoas acompañadas ao mes.
Pastoral penal:
- 560 voluntarios de pastoral penal dentro e fóra de prisión.
- 162 capeláns.
- 163 participantes en celebracións de capelanía.
- 985 programas cos reclusos na área social, relixiosa e xurídica.
Nos últimos 9 anos aumentaron nun 71,69% os centros asistenciais da Igrexa
Tamén son o verdadeiro rostro da Igrexa os que durante 2019 atenderon, nos 9.163 centros da Igrexa, a máis de 4 millóns de persoas.
Desde o ano 2010, a Igrexa conta con 3.826 centros máis; o que supón un aumento do 71,69%.
Neste labor social e asistencial, a Igrexa conta co traballo de distintas institucións e ong´s que desenvolven o seu labor en distintos campos. Entre elas, Cáritas e Mans Unidas. A acción de Cáritas foi posible coa participación de 80.995 voluntarios e 5.571 traballadores remunerados, que desenvolveron o seu labor a través dos 5.597 centros e servizos. Beneficiáronse 2,39 millóns de persoas. Mans Unidas con 5.788 voluntarios, afrontaron 540 novos proxectos de cooperación ao desenvolvemento dos que se puideron beneficiar 1,55 millóns de persoas. Máis de 6 millóns de persoas son beneficiarias indirectas.
5. O patrimonio da Igrexa
Numerosos bens mobles e inmobles documentais; obras pictóricas, arquitectónicas, cinematográficas, exposicións e concertos expresan a importancia cultural da Igrexa en España. Unha importante presenza no amplo patrimonio cultural do noso país, que supón unha fonte inmensa de riqueza e valor para toda a sociedade.
O patrimonio cultural ten unha finalidade litúrxica, evanxelizadora e pastoral, á vez que está aberto ao estudo e á contemplación da sociedade.
- 290 bens inmobles de interese cultural están ao coidado da Igrexa.
- 639 santuarios en España.
- 415 celebracións e festas relixiosas en España.
- 45 festas relixiosas de interese turístico internacional e 95 de interese turístico nacional.
- O Camiño de Santiago foi percorrido por 347.578 peregrinos.
- 521 confrarías rexistradas acollen a máis dun millón de confrades.
- Realizáronse 486 proxectos de conservación, restauración e construción de templos cun investimento de case 62 millóns de €.
O camiño da transparencia
A Conferencia Episcopal, a través da súa Oficina de Transparencia, fai realidade o seu obxectivo de avanzar cada ano no camiño da transparencia. Esta Memoria convértese na cita “anual” coa que a Igrexa, fiel ao seu compromiso cos fieis e toda a sociedade, presenta o seu verdadeiro rostro, dando a coñecer a súa forma de organización, a súa estrutura, o seu financiamento e as actividades que desenvolve no marco dos seus fins propios: a evanxelización, o anuncio da fe e o exercicio da caridade.
Grazas por facelo posible
Un compromiso co que tamén se quere dar as grazas. “Grazas pola vosa colaboración, grazas polo voso tempo, grazas polos vosos donativos, grazas por marcar a X da Igrexa e a X dos fins sociais” escribe o presidente da CEE, o cardeal Juan José Omella, nas páxinas da Memoria.
“E grazas a aquelas persoas que dedican a súa vida para facelo posible”, conclúe o tamén arcebispo de Barcelona.
