A Igrexa non se libra da corrente das fake news e a miúdo sofre o descrédito de comunicacións falsas e interesadas. Co obxectivo de achegar luz e certezas entre tanta confusión, recollemos aquí seis dos mitos que circulan sobre o financiamento da Igrexa e explicamos por que non axústanse á realidade.
A Igrexa ten unha asignación anual nos Orzamentos Xerais do Estado — FALSO
O Estado español e a Santa Sede asinaron en decembro de 2006 unha modificación no sistema de asignación tributaria que entrou en vigor ao ano seguinte. Desde ese momento, a Igrexa non ten ningunha asignación nos Orzamentos Xerais do Estado. Son os cidadáns os que libremente poden decidir que o 0,7% dos seus impostos destínese ao sostemento do labor da Igrexa. As campañas Xtantos, asociadas a esa modificación, anímannos a marcar a casa da Igrexa e infórmannos do sistema de asignación tributaria. Por exemplo, lémbrannos que se pode marcar a casa da Igrexa, a doutros fins sociais, as dúas ao mesmo tempo ou ningunha delas, e iso de forma totalmente gratuíta. Ademais, Xtantos dá a coñecer o inmenso labor da Igrexa, que contribúe a crear unha sociedade mellor.
A Igrexa sostense cos impostos dos españois — FALSO
A Igrexa se autofinancia. O diñeiro que recibe, e que dedica a desenvolver todo o seu labor, ten distintas orixes:
- achegas directas dos fieis, xa sexa por medio de colectas ou de donativos e subscricións;
- herdanzas e legados;
- e a asignación tributaria.
A cantidade que se recibe da porcentaxe dos impostos dos contribuíntes que marcan libremente a casa da Igrexa repártese a través do Fondo Común Interdiocesano en función das necesidades de cada dioceses. Este diñeiro é distribuído solidariamente, de forma que as dioceses que están en provincias con rendas altas axudan a soster ás dioceses da España despoboada e, por tanto, con menor capacidade para o seu sostemento. O diñeiro procedente da ‘X’ supón unha media do 22% do financiamento das dioceses, aínda que pode alcanzar o 75% no caso dos territorios con menos recursos.
A Igrexa ten un réxime fiscal especial e non paga IVE — FALSO
A Igrexa non ten ningún réxime fiscal especial, único ou distinto do doutras entidades. Está suxeita á Lei de Mecenado do ano 2002, exactamente igual que todas as ONG e institucións, asociacións ou fundacións do sector non lucrativo. E paga o IVE que lle corresponde desde 2006, cando quedou eliminada a exención que estaba vixente ata esa data.
Cada vez menos españois marcan a casa da Igrexa na súa declaración da renda — FALSO
Desde que se estableceu o novo sistema de asignación tributaria a partir de 2007, o número de contribuíntes que marcan a casa da Igrexa e que recoñecen o seu labor foi aumentando ano tras ano. En concreto, na campaña da renda de 2022, correspondente ao IRPF de 2021, o número absoluto de persoas que marcaron a casa da Igrexa aumentou en 84.201 declaracións. Con este aumento, o número de persoas que manifestan a súa confianza no labor da Igrexa á hora de facer a declaración da renda superou a barreira dos 8,5 millóns de persoas.
A Igrexa é unha «gran inmobiliaria» que fai negocio cos bens de interese cultural (BIC) — FALSO
As distintas institucións da Igrexa son titulares de máis de tres mil bens inmobles declarados de interese cultural (BIC). A Igrexa administra, coida e pon ao dispor de toda a sociedade estes bens, que cumpren unha función relixiosa e, en moitos casos, tamén unha función cultural. Na súa inmensa maioría, ditos bens xeran importantes custos de mantemento e conservación para a Igrexa, que asume ao entender que forma parte da súa misión. A inmensa maioría deses bens teñen natureza non alleable, co que a posibilidade que algúns apuntan de facer negocio é inexistente. Son moi poucos os bens «economicamente rendibles» para a Igrexa. Con todo, como acreditou un informe da auditora KPGM, a poñer# ao dispor da sociedade destes bens reporta á economía nacional máis de 22.000 millóns de euros ao ano. Pero mesmo aqueles poucos bens que reportan recursos, estes son aplicados a fins culturais (restauración de patrimonio) ou aos fins propios da Igrexa, entre os que destaca a axuda a proxectos sociais.
As contas da Igrexa son opacas — FALSO
Ser transparentes é un dos compromisos da Igrexa católica. Algo que se ve reflectido cada ano na correspondente memoria que edita a Conferencia Episcopal Española e que supón un gran exercicio de rendición de contas. A Igrexa explica con claridade que realizouse co diñeiro dos cidadáns que elixiron marcar libremente a casa da Igrexa na súa declaración. Por iso, a memoria anual recolle ao detalle cal é a cantidade definitiva que asignaron á Igrexa os contribuíntes no último exercicio fiscal. E, máis aló de cifras, a memoria tamén conta que é a Igrexa e ata onde chega cos recursos que ten. Desde 2011, toda esta contabilidade sométese a unha exhaustiva revisión externa, que realiza unha das grandes consultoras independentes do noso país. A Igrexa, ademais, asinou en 2018 un acordo de colaboración con Transparencia Internacional no que se plasman por escrito os seus compromisos neste ámbito.